Wrz 28, 2021
  • 24 września przypada światowy dzień hipercholesterolemii, będącej przyczyną wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych1
  • Hipercholesterolemia dotyczy blisko 60% społeczeństwa – co drugiego z nas2, ale zaledwie 6% pacjentów jest świadomych swojego stanu3
  • Choroby układu krążenia od wielu lat są głównym zabójcą Polaków – stanowią ponad 40% wszystkich zgonów w naszym kraju4.

Warszawa, 22.09.2021 – Hipercholesterolemia, czyli długotrwałe podwyższone stężenie cholesterolu LDL (tzw. złego cholesterolu) to choroba „niewidzialna”. Mimo że dotyczy co drugiego z nas, w większości przypadków wykrywana jest w wyniku pojawienia się pierwszego incydentu sercowo-naczyniowego, takiego jak zawał serca, czy udar mózgu5. Tymczasem diagnoza w przypadku hipercholesterolemii jest szybka – umożliwia ją lipidogram.  

– Podwyższone stężenie cholesterolu nie daje żadnych objawów, dlatego też tak dużo osób nie ma świadomości występowania u nich wysokiego stężenia cholesterolu. Niestety, jednymi z pierwszych objawów podwyższonego cholesterolu jest występowanie zdarzeń sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca i/lub udar mózgu. Ale niestety wtedy już jest za późno - cholesterol zrobił swoje w organizmie. Dlatego też, kluczowym elementem leczenia wysokiego stężenia cholesterolu jest edukacja - przekazanie wiedzy, dlaczego cholesterol jest tak ważny, jakie mogą być konsekwencje wysokich wartości cholesterolu. Nastepnie, należy zachęcać do oceny stężenia cholesterolu we krwi. Daje to szansę na wczesne rozpoznanie choroby i zapobieganie/ opóźnianie wystąpienia zawału serca i/lub udaru mózgu. – mówi dr hab. n. med. Piotr Dobrowolski, profesor instytutu, Kierownik Samodzielnej Poradni Lipidowej Narodowego Instytutu Kardiologii 


Modyfikowalny czynnik ryzyka

Jak wykazały badania epidemiologiczne – występowanie i umieralność z powodu chorób sercowo-naczyniowych wiąże się ściśle z występowaniem czynników ryzyka miażdżycy. Wśród nich najważniejszą grupę stanowią czynniki takie jak: dyslipidemie (czyli zaburzenia gospodarki cholesterolowej – w tym hipercholesterolemia), palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, wiek, płeć, mała aktywność fizyczna i czynniki psychospołeczne6.

Co ważne, kontrola stężenia cholesterolu LDL u pacjentów jest jednym z najłatwiej modyfikowalnych czynników ryzyka7, których eliminacja wraz z leczeniem farmakologicznym, może poprawić przeżycie, zmniejszyć częstość nawrotów choroby, ograniczyć potrzebę wykonania zabiegów interwencyjnych oraz poprawić komfort życia8. Podstawą w leczeniu hipercholesterolemii jest modyfikacja stylu życia – zmiana diety (zmniejszenie spożycia tłuszczów nasyconych, zmniejszenie spożycia cholesterolu) i aktywność fizyczna9. W przypadku nieuzyskania docelowego stężenia cholesterolu LDL, mimo zmiany stylu życia, należy włączyć farmakoterapię. 

– Wyzwaniem w hipercholesterolemii jest to, by pacjent nie przerywał terapii. Przy kontrolowaniu cholesterolu LDL ważna jest konsekwencja i komfort leczenia, tak aby podawanie leków nie kolidowało z życiem rodzinnym i zawodowym. Dogodne formy terapii, rzadsze podanie i wizyty lekarskie mogą stanowić skuteczną motywację do kontynuowania leczenia. To szczególnie ważne, biorąc pod uwagę fakt, że wśród potencjalnych przyczyn nieosiągnięcia efektu wymienia się m.in.: niechęć pacjenta do leczenia oraz obawę o zdarzenia niepożądane. Ponadto działania profilaktyczne oraz zapobieganie ponownym incydentom sercowo-naczyniowym u pacjentów po zawale lub udarze redukuje ryzyko zgonów i trwałej niepełnosprawności – mówi dr hab. Piotr Dobrowolski, profesor instytutu.

Dzięki rozwojowi medycyny i farmakoterapii możliwe jest istotne poprawienie skuteczności leczenia dyslipidemii w Polsce. Dostępnych jest coraz więcej opcji terapeutycznych, które potencjalnie mogą poprawić zaangażowanie pacjentów i w części zredukować trudności w osiąganiu docelowych wartości stężeń lipidów. 


Kiedy zmiana stylu życia nie wystarcza?

W przypadku wystąpienia tzw. hipercholesterolemii rodzinnej, jednej z najczęstszych chorób dziedzicznych (zakłada się że występuje ona u 1 na 200 osób) występuje mutacja w jednym z genów kodujących białka, których zadaniem jest eliminacja cholesterolu z krwi. Podstawowym objawem hipercholesterolemii rodzinnej jest bardzo wysoki poziom „złego” cholesterolu (cholesterolu LDL) oraz występowanie w młodym wieku choroby wieńcowej i zawału serca. Chorują na nią całe rodziny, najczęściej przez wiele pokoleń. Dlatego gdy w rodzinie zostanie zdiagnozowana jedna osoba, ważne jest, aby wszyscy członkowie zostali poddani badaniu przesiewowemu. Dzięki szybkiej diagnostyce i wczesnemu włączeniu odpowiednich leków można uniknąć wielu powikłań oraz wydłużyć życie chorych10.


Diagnoza kluczem do podjęcia leczenia

Badania pokazują, że zbyt wysoki poziom cholesterolu całkowitego ma 61% naszego społeczeństwa w wieku 18-79 lat11. Większość z nich jest nieświadoma swojego stanu zdrowia (ponad 60%), ponieważ nie bada regularnie poziomu cholesterolu12. Zawartość lipidów we krwi możemy ocenić laboratoryjnie, określając tzw. lipidogram. Do przeprowadzenia oznaczenia potrzebna jest próbka krwi osoby badanej. Lipidogram obejmuje poziom cholesterolu ogólnego, LDL (lipoproteina o niskiej gęstości), HDL (lipoproteina o wysokiej gęstości) i trójglicerydów13

Z blisko 18 milionów osób zaledwie 6% pacjentów jest świadomych swojej choroby i stosuje leczenie pozwalające na osiągnięcie docelowych wartości lipidogramu14. Obecnie zaleca się rutynowe badanie lipidogramu u wszystkich pacjentów, którzy ukończyli 40. rok życia w przypadku mężczyzn, a w przypadku kobiet przebyły menopauzę lub skończyły 50. rok życia15. Tak późne oznaczanie lipidogramu i niewłączanie go do panelu badań okresowych, a także bilansów zdrowia u dzieci może zmniejszyć szansę wczesnego wykrycia ciężkich przypadków hipercholesterolemii16.

Wysokie stężenie złego cholesterolu jest odpowiedzialne za tworzenie się miażdżycy w tętnicach, może prowadzić do problemów zwiększających ryzyko chorób serca i udaru mózgu17 (zwłaszcza choroby niedokrwiennej serca, udaru niedokrwiennego mózgu i choroby tętnic obwodowych) zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet18.


Informacje o firmie Novartis

Novartis dostarcza rozwiązania, które mają na celu zaspokojenie potrzeb i oczekiwań pacjentów oraz ich opiekunów. Grupa Novartis, z siedzibą główną w Bazylei, w Szwajcarii, posiada bogate portfolio produktów leczniczych obejmujące leki innowacyjne, zapewniające oszczędności leki generyczne i biopodobne oraz preparaty okulistyczne. Globalnie Novartis zajmuje czołowe pozycje we wszystkich tych obszarach. W 2017 r. grupa Novartis odnotowała sprzedaż netto na poziomie 49,1 mld dol., z czego 9,0 mld dol. przeznaczyła na badania i rozwój. Grupa Novartis zatrudnia około 125 tys. pełnoetatowych pracowników, a produkty lecznicze oferowane przez firmę dostępne są w ponad 155 krajach na całym świecie. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej https://www.novartis.com.

Novartis - relacje z mediami

E-mail:[email protected]
Aneta Poznanska
Komunikacja zewnętrzna Novartis
+48 663 874 857
[email protected]

W. Modrzejewski, W. J. Musiał, Stare i nowe czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego — jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka, 2010, s. 109
Maciej Banach, Piotr Jankowski, Jacek Jóźwiak, Barbara Cybulska, Adam Windak, Tomasz Guzik, Artur Mamcarz, Marlena Broncel, Tomasz Tomasik, Wytyczne PTL/KLRwP/PTK postępowania w zaburzeniach lipidowych dla lekarzy rodzinnych 2016.
3Maciej Banach, Piotr Jankowski, Jacek Jóźwiak, Barbara Cybulska, Adam Windak, Tomasz Guzik, Artur Mamcarz, Marlena Broncel, Tomasz Tomasik, Wytyczne PTL/KLRwP/PTK postępowania w zaburzeniach lipidowych dla lekarzy rodzinnych 2016.
4 Witkowski A. Legutko J. Mitkowski P. Stanowisko PTK na temat raportu NFZ o chorobie niedokrwiennej serca,
5 Maciej Banach, Piotr Jankowski, Jacek Jóźwiak, Barbara Cybulska, Adam Windak, Tomasz Guzik, Artur Mamcarz, Marlena Broncel, Tomasz Tomasik, Wytyczne PTL/KLRwP/PTK postępowania w zaburzeniach lipidowych dla lekarzy rodzinnych 2016.

6 Wojciech Modrzejewski, Włodzimierz J. Musiał, Stare i nowe czynniki ryzyka sercowo- -naczyniowego — jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka, 2010, s. 106.
7 Catapano AL, Graham I, De Backer G, et al. ESC Scientific Document Group. 2016 ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipida¬emias. Eur Heart J. 2016; 37(39): 1173–3058, doi: 10.1093/eurheartj/ /ehw272, indexed in Pubmed: 27567407.
8 Wojciech Modrzejewski, Włodzimierz J. Musiał, Stare i nowe czynniki ryzyka sercowo- -naczyniowego — jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka, 2010, s.112.
9 Wojciech Modrzejewski, Włodzimierz J. Musiał, Stare i nowe czynniki ryzyka sercowo- -naczyniowego — jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka, 2010, s.112.
10What is Familial Hypercholesterolemia w: thefhfoundation.org. Dostępny: https://thefhfoundation.org/familial-hypercholesterolemia/what-is-famili...

11B. Wożakowska-Kapłon, M. Barylski, P. Salwa, K. J. Filipiak, J. Siebert, Zalecenia postępowania w dyslipidemii — propozycje algorytmu dla lekarzy rodzinnych, w Via Medica, 2012, s. 261.
12B. Wożakowska-Kapłon, M. Barylski, P. Salwa, K. J. Filipiak, J. Siebert, Zalecenia postępowania w dyslipidemii — propozycje algorytmu dla lekarzy rodzinnych, w Via Medica, 2012, s. 261.
13Lipidogram – najnowsze normy w: Zdrowie z wyboru. Dostępny: https://zdrowiezwyboru.pl/choroby-a-dieta/uklad-krazenia/202-lipidogram-... E__2SygqAkqPGGGr-U10WlbYl02PKFKwulTZlrbx9vcaAv2jEALw_wcB [7.09.2021].
14Deklaracja Sopocka 2018, s. 200.
15Catapano AL, Graham I, De Backer G, et al. ESC Scientific Document Group. 2016 ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipida¬emias. Eur Heart J. 2016; 37(39): 2999–3058, doi: 10.1093/eurheartj/ /ehw272, indexed in Pubmed: 27567407.
16Deklaracja Sopocka 2018, s. 209.
17LDL and HDL Cholesterol: "Bad" and "Good" Cholesterol w: Centers for Disease Control and Prevention. Dostępny: https://www.cdc.gov/cholesterol/ldl_hdl.htm [7.09.2021].
18Wojciech Modrzejewski, Włodzimierz J. Musiał, Stare i nowe czynniki ryzyka sercowo- -naczyniowego — jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka, 2010, s. 109.

PL2109213065